Czy formuła EXW Incoterms® 2010 jest zawsze korzystna i bezpieczna dla sprzedającego bądź kupującego? (cz.III)

Kontynuując rozważania o pułapkach, które może stworzyć baza dostawy EXW zarówno dla kupującego jak i sprzedającego, warto rozpatrzeć jej zastosowanie w kontrakcie z kontrahentem amerykańskim.

Przeanalizujmy ów problem w aspekcie importu towarów z USA.

Załóżmy więc, że polski kontrahent jako importer zaproponował amerykańskiemu partnerowi z New Haven, CT (Connecticut), że przejmie zamówiony towar o wartości 250.000,- USD z magazynu w jego zakładzie. Oznaczało to zarazem, że przejmie również pełną gestię transportową i ryzyko do ostatecznego miejsca przeznaczenia (magazyn w Łysomicach k/Torunia). W związku z powyższym uznał, że baza dostawy powinna mieć następujący zapis:

EXW ABC Factory, New Haven, CT, United States Incoterms ® 2010

W tym momencie warto zadać sobie pytanie, czy polski importer dokładnie przemyślał swoją propozycję i zdawał sobie sprawę z jej dalszych skutków.

Rozważmy zatem, czy jest on w stanie w sposób bezproblemowy przeprowadzić procedurę wywozu towaru z USA. Otóż zdecydowanie nie!

Dlaczego?

Przede wszystkim nie jest praktycznie możliwe, aby osobiście przeprowadził czynności wywozowe, takie m.in. jak:

• organizacja załadunku w New Haven do kontenera (np. 40ʼ);
• przedstawienie towaru do procedury wywozu zgodnie z wymaganiami amerykańskich regulacji o administracji eksportu czyli U.S. Export Administration Regulations (EAR), ponieważ ich nie zna ¹⁾ a nawet, jeśli będzie wiedział, o co chodzi to tylko będzie wiedział.
• dokonanie odprawy celnej wywozowej wg standardów U.S. Customs and Border Protection²⁾
• realizacja zarówno wstępnego przewozu towaru z New Haven np. do New York Container Terminal, na Staten Island, jak i zasadniczego w ramach umowy transportu intermodalnego (New Haven – Bałtycki Terminal Kontenerowy w Gdyni)^3);
• sporządzenie Electronic Export Information ⁴⁾ (EEI), która zastąpiła dawną deklarację eksportową załadowcy (Shipperʼs Export Declaration – SED) ⁵⁾, przy czym musi być to dokonane poprzez „AES” (Automated Export System) lub poprzez „AESDirect”, internetowy portal, w którym eksporterzy mogą bezpośrednio wypełnić EEI.⁶⁾

To oczywiście tylko niektóre z procedur. Celowo pominąłem kwestie kontroli eksportu, reeksportu, uzyskania licencji eksportowych, towarów „dual – use”, gdyż te zagadnienia poruszę w odrębnym artykule.

Co zatem stoi na przeszkodzie, żeby polski importer, który zawarł kontrakt z amerykańskim eksporterem na bazie dostawy EXW, nie mógł wykonać wspomnianych czynności?

To mianowicie, że te procedury może zrealizować jedynie USPPI (U.S. Principal Party of Interest) lub upoważniony agent reprezentujący osobę amerykańską bądź zagraniczną, czyli US PPI lub FPPI (Foreign Principal Party of Interest) ⁷⁾.

Widać więc, że tylko podmiot mający siedzibę w USA może się podjąć tych procedur. Ponadto jest on odpowiedzialny za to, że wszystkie informacje zawarte w EEI będą całkowicie zgodne z prawdą, kompletne i dokładne (por., 15 CFR 758.3)⁸⁾.

Niemniej, teoretycznie występuje możliwość, iż w niektórych sytuacjach, obok osoby lub firmy mającej status podmiotu amerykańskiego (występującego, jako sprzedający, producent, strona zlecająca) U.S. PPI może stać się również podmiot zagraniczny, który albo nabywa towary albo otrzymuje je w celu dokonania eksportu ⁹⁾.

Jednak w przypadku Routed Export Transactions, czyli tzw. transakcji eksportowych o ustalonych dyspozycjach wysyłkowych, wymagane jest, aby ów zagraniczny podmiot występujący w roli FPPI, upoważnił amerykańskiego agenta do czynności ułatwienia eksportu towarów z USA i zarazem do przygotowania oraz wypełnienia elektronicznej informacji eksportowej (EEI)¹⁰⁾.

Tak, więc eksporter amerykański sprzedający towar na bazie EXW, jako U.S. PPI, jest wciąż odpowiedzialny za prawidłowość procedur wywozowych, bez względu na to czy zagraniczny agent/nabywca zaaranżuje wymagane formalności eksportowe ¹¹⁾. Oznacza to, że gdyby ten podmiot odprawiający towary w wywozie nie uzyskał np. licencji eksportowej, to amerykański eksporter może się liczyć z bardzo surowymi konsekwencjami w postaci wysokiej grzywny ¹²⁾ lub utraty przywilejów eksportowych w wywozie ¹³⁾.

Nie dość na tym.

Inną niedogodnością zastosowania bazy dostawy EXW przez eksportera z USA jest potencjalne ryzyko, że może być ukarany za jakiekolwiek naruszenia przepisów eksportowych.

Jak już wspomniano, przy bazie EXW transport towarów do miejsca przeznaczenia aranżuje ich nabywca (np. ów polski importer).

Zgodnie z przepisami obowiązującymi w USA mamy w takim przypadku do czynienia z urzędowym zakwalifikowaniem dostawy, (gdy czynności kontroli transportu eksportowanych towarów sprawuje zagraniczny podmiot), jako „routed” export transaction¹⁴⁾.

Powoduje to taki skutek, że wszystkie takie „routed” export transactions są natychmiast poddane drobiazgowej obserwacji i kontroli (ze względu na potencjalne ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa narodowego). Czynności te realizowane są przez Bureau of Industry and Security (Biuro Przemysłu i Handlu Departamentu Handlu USA) oraz U.S. Customs and Border Protection (Służbę Celną i Służbę Ochrony Granic USA) ¹⁵⁾. Należy przy tym dodać, że o ile od amerykańskich eksporterów wymaga się działania w pełni zgodnego z przepisami prawa USA, w odniesieniu do eksportu towarów, to w sytuacji gdy mamy do czynienia z Routed Export Transactions, obostrzenia są zdecydowanie ostrzejsze.

W konsekwencji władze prowadzą wówczas bardzo szczegółową kontrolę tych transakcji pod względem ich zgodności z prawem. Wszystkie wykryte odstępstwa od przepisów lub malwersacje, obciążają bezpośrednio amerykańskiego eksportera ¹⁶⁾.

Reasumując, amerykański eksporter, w przedstawionej wyżej transakcji z polskim importerem, nigdy nie zgodzi się na bazę dostawy EXW! ¹⁷⁾.

Alternatywnym rozwiązaniem może być tylko baza dostawy, FCA czyli Dostarczony do przewoźnika, tzn. np.:

FCA New York Container Terminal, Staten Island, NY, USA Incoterms®2010

 Przypisy

1. 1. Regulacje EAR, w tym zwłaszcza interesujące nas z punktu widzenia kontroli eksportu (np. aktualne listy kontrolne) są dostępne, jako e-CFR (Electronic Code of Federal Regulations) na stronie GPO Access ( ecfr.gpoaccess.gov). A Service of The U.S. Government Printing Office.
      
   2. U.S. Customs and Border Protection (CBP), czyli Służba Celna i Ochrony Granic USA (www.cbp.gov).
      
   3. Umowa transportu kombinowanego, czyli łączącego transport drogowy na odcinku (New Haven – New York Container Terminal) i transport morski (New York – BCT Gdynia z przeładunkiem kontenera, np. w Felixtowe, U.K., na feeder, czyli mały kontenerowiec płynący do Gdyni). Umowa jest w tym wypadku umową w transporcie intermodalnym, czyli bez zmiany jednostki ładunkowej (kontener) a dowodem jej zawarcia jest konosament lub dokument transportu multimodalnego (np. Multimodal Bill of Lading).
      
   4. EEI, czyli elektroniczna informacja eksportowa musi być sporządzana obligatoryjnie, jeśli wartość towaru dla poszczególnej pozycji towarowej eksportowanej z USA przekracza 2.500,- USD. Tzw. Schedule B, number, za pośrednictwem, którego pozycja towarowa jest identyfikowana przez Zautomatyzowany System Eksportu (AES), jest uzyskiwany z U.S. Census Bureau ( ask. Census. Gov ).
      
   5. SED, czyli deklaracja eksportowa załadowcy, została wycofana w momencie zakończenia AES i zastąpiona przez EEI (01.10.2008 r.).
      
   6. AESDirect Support Center ( www.aesdirect.gov/support/usppi_overwiew.html ).
      
   7. Por . Foreign Trade Regulations published June 2, 2008 ( 73 FR 31548 ), czyli Federal Register, Vol. 73, No. 106, Rules and Regulations, s. 31548. Określenie, kto może być U.S. PPI jest zawarte w FTR Section 30.3 (b).
      
   8. Code of Federal Regulations – Title 15 : Commerce and Foreign Trade,
      Subtitle B: Regulations Relating to Commerce and Foreign Trade (Continued),
      Chapter VII: BUREAU OF INDUSTRY AND SECURITY, DEPARTMENT OF COMMERCE
      Subchapter C: EXPORT ADMINISTRATION REGULATIONS (EAR)
      Part 758: EXPORT CLEARANCE REQUIREMENTS
      758.3– Responsibilities of parties to the transaction (65 FR 42572, July 10, 2000).
      
   9. Por. definicję uprawnionego do wypełniania elektronicznej informacji eksportowej („EEI filer”) zawartej w Foreign Trade Regulations, op. cit., sekcja 30.3 (a).
      
   10. Por. Federal Register Notice June 12, 2008, s. 31561: (e) Responsibilities of parties in a routed export transaction.
       The Census Bureau recognizes “routed export transactions” as a subset of export transactions. A routed export transaction is a transaction in which the FPPI authorizes a U.S. agent to facilitate the export of items from the United States and to prepare and file EEI.
       
   11. Por. Foreign Trade Regulations publ. June 2, 2008 op. cit., sekcja 30.3.(e)(1) i (e) (2) oraz 30.3 (f).
       
   12. Ibidem, sekcja 30.60 (poufność danych EEI) oraz Subpart H: New Census Penalties (30.71), w której to sekcji przewidywane są grzywny za błędne lub opóźnione wypełnienie EEI, w wysokości 1.000,- USD za dzień zwłoki i do 10.000,- USD za przekroczenie przepisów. Natomiast wykroczenie polegające na niewypełnieniu EEI lub podaniu nieścisłej bądź fałszywej informacji przewiduje:
       • • kary równe 10.000,- USD za przestępstwo (wykroczenie) z tytułu odpowiedzialności cywilnej oraz
         • kary równe 10.000,- USD i / lub 5 lat aresztu za przestępstwo z tytułu odpowiedzialności karnej.
   13. Z dniem 2 stycznia 2009 r. U.S. Customs and Border Protection (CBP) opublikowała wytyczne dotyczące nakładania i złagodzenia kar z tytułu odpowiedzialności cywilnej za przestępstwa przeciw Foreign Trade Regulations, por. Guidelines for The Imposition and Mitigation of, Civil Penalties (effective on February 1, 2009). Przewidywały one odtąd następujące kary:
       • za pierwsze zarejestrowane wykroczenie – grzywna od 500, – do 2.500,- USD,
       • za drugie zarejestrowane wykroczenie – grzywna od 750, – do 3.500,- USD,
       • za trzecie zarejestrowane wykroczenie – grzywna od 1.000,- do 5.000,- USD,
       • za czwarte i kolejne wykroczenia – grzywna od 2.000,- do 10.000,- USD.
   14. G. R. Tuttle III, Responsibilities of Parties in “Ex Works” Transactions; Routed Export Transactions Under the EAR and FTSR, Newsletter, November 15, 2004, www.tuttlelaw.com
   15. G. R. Tuttle III, Routed Export Transactions and Other Mysteries of the Foreign Trade Regulations and Export Reporting Requirements, June 25, 2009, George R. Tuttle Law Offices, San Francisco, ss. 15 – 29.
   16. G. R. Tuttle III, Newsletters: Aug. 7, 2009, Oct. 18, 2007, Aug. 1, 2005, and March 19, 2003, www.tuttlelaw.com .
   17. J. Trubits, Potential Pitfalls for Exporters Using Ex Works, 2011, Mohawk Global Trade Advisors, www.mohawkglobalta.com .